Op het eerste gezicht, mei

Waaaaa dat is al mei, en dat maakt me super blij. Beetje een flauw rijmpje maar wat wil je met zo'n zomers zonnetje. Tijd om weer eens een blik te werpen op dit stukje van de tuin. De vergeet-me-nietjes weven zich echt overal doorheen. Vooraan komt het lievevrouwebedstro ook al in bloei. En voor deze foto heb ik mijn foto-kodakske rechtop gehouden omdat de gouden regen, dat miezerig boomke, ook al een beetje in bloei staat. Ik heb er in het najaar nog een klimroos, een Guirlande d' Amour, tegen gezet, maar daarop is het dus nog wat wachten.

Vorige keer werden er nogal wat vragen gesteld over wat daar tegen de muur hing. Awel se die bollen heeft mijn Madame gemaakt om vlinders of wat er dan ook in wil kruipen een huisje te bezorgen, en die boomstammetjes met gaten dat zijn natuurlijk huisjes voor de bijen. Geweldig om ze bezig te zien, er zijn trouwens weeral een aantal gaten terug opengemaakt.

En dezer dagen is er één struik die absoluut niet veilig is voor mijn Madame; die geur, die kleur. Het zijn de seringen natuurlijk!

En verder bloeit er hier nog vanalles schoon, kijk maar!

De andere tuinen die meedoen aan op het eerste geezicht vind je hier!

De tien tuingeboden

Het stond al van het begin vast, onze tuin moest een levendige tuin worden met veel fladderende vlinders, het gezoem van bijen en hommels, vogels die af en aan vliegen, vleermuizen in de lucht en rondscharrelende egels.
De planten en struiken die er in staan worden dan ook in de eerste plaats getest op hun waarde voor al deze beestjes. Ze moeten nectar en stuifmel leveren, stekels en bessen voor de vogels, ... . Soms levert dat wel eens onaangename ontdekkingen op zoals de bladeren van de akelei die volledig werden opgegeten door hongerige rupsen. Maar geen vlinders zonder rupsen en zodoende laat ik ze gewoon zitten, zelfs als het gaat om een veelvoorkomende soort als het koolwitje.
Zo'n plantje is natuurlijk niet dom en zorgt er zelf wel voor dat niet alles lekker is voor de rupsjes en zodoende hadden we hier enkele weken terug dan ook gewoon bloeiende akeleien in de tuin.
Een andere lekker ouderwetse plant zijn de lupinen. Ik vind het geweldig om te zien hoe de hommels met hun forse lijfje erop landen zodanig dat de bloem zich opent en ze lekker kunnen snoepen. Hij heeft zich hier wel wat te uitbundig uitgezaaid en ook nu weer staan er al veel planten in zaad waardoor een snoeibeurt zich opdringt voordat heel mijnen hof volstaat. Sommigen vinden de lupinen misschien te gewoon en hebben liever iets speciaals maar ik ben er meer dan tevreden mee. En afgaande op al het gezoem ben ik daarmee niet de enige.
Tegenwoordig word je zo om de oren geslagen met nestgelegenheid voor solitaire bijen dat je je bijna schuldig moet voelen als je dat niet in je tuin hebt. Zelf heb ik hier 2 nestkasten staan maar dat werkt toch niet zo goed. Veel beter is het om gewoon gaatjes in boomstammetjes te boren en deze te hangen op een beschutte plaats in de zon. Aangezien het niet al te simpel is om heelder boomstammen tegen de gevel te hangen bedacht ik dit systeem;
Vorig jaar was het hier dan ook een komen en gaan van vooral kleine solitaire bijen. Ondertussen zijn er al heel wat van uitgekomen. Check de gaatjes die al terug open zijn.
Onderstaand tekstje is ook veelzeggend als je het mij vraagt. Er hangt trouwens nog een leuk verhaal aan vast. Vrouwlief werd op school in de bloemetjes gezet voor het extra werk dat ze er verrichtte. Ze mocht haar symbolisch steentje dat ze had bijgedragen dan ook vullen met een spreuk. Daarvoor moest ze grabbelen in een zak en deze spreuk kwam eruit; dat kan toch geen toeval meer zijn!
Ik vrees dat ik ondertussen nog niet aan de tien geboden zit; allé vooruit hier komen ze netjs op een rij;
Bovenal bemint de aarde;
Zweer bij planten met veel natuurwaarde,
Heilig alles wat leeft in de tuin,
Insecten, vogels, zoogdieren, ... ja neem dat maar heel erg ruim,
Dood niet, gebruik dus geen pesticiden
en doe ook niet van kunstmest of herbiciden,
Laat de rupsen ook begaan,
En hang huisjes voor vogels, bijen ja zelfs als je wil voor de sprinkhaan,
Wees steed groen in uw gemoed,
En begeert niet enkel de speciallekes want gewone plantjes zijn vaak ook heel erg goed!

Of ben ik er nog eentje vergeten?!?

Na flater komt ...

Het ziet ernaaruit dat ik een ongelooflijke flater heb begaan door mijn berkenbomen in maart nog te laten snoeien, oké ik weet het nu wel, je moet me daar dus echt niet meer over aanspreken ;-) Toch geweldig zo'n blog hebben waarbij iedereen (zo voelt het toch) live getuige is van deze stommiteit. Soit, we kunnen erover blijven zeveren, maar gedane zaken nemen geen keer en deze kan ik dus bij aan mijn lijstje met stommiteiten voegen.
Over dus naar iets anders en beter hoop ik. Aangezien ik hier de laatste tijd wat takken bij elkaar heb verzameld, hoe zou dat komen!? Moest ik daar dus maar eens iets nuttig mee proberen te doen. En dat nuttig probeerde ik dan nog nuttiger te maken door een 2 in 1 te combineren. Nee het gaat hier niet om één of andere louche marketing-truk waar ik ingetrapt ben, nee het laatste waar ik ingetrapt ben zal eerder een lekker geurend kippen kakske zijn. Het gaat hier wel degelijk over iets nuttig, iets wree nuttig. Laat ik dus met het eerste beginnen.

Awel ik kan me nog goed herinneren hoe ik twee zomers geleden een vreugdedansje maakte toen ik een egel ontdekte op ons erf. Helaas werd die egel tegen het einde van de zomer op nogal redelijk onsmakelijke en geplette wijze teruggevonden. In al die tijd dus niks, nada, noppes. Langst de ene kant heeft dat natuurlijk te maken met het feit dat we omringd zijn door de woestuin oftewel de monocultuur-maïsteelt. Zoals uit het biodiversiteits-onderzoek bleek is het platteland quasi leeg; zeker op plaatsen waar ze van zulke mono-cultuur teelt doen. Langst de andere kant heeft het misschien ook wel te maken dat een aantal zaken zoals de heg en de haag, waar de egel toch graag tussen snuffelt nog in de beginfase zitten. Daarbovenop heb ik ook geen vijver waar de egel kan komen drinken maar dat valt misschien wel op een andere manier op te lossen. Maar wat niet is kan nog komen en zo doe ik dus gewoon verder met het creëren van onze oase en timmerde ik een egelhuisje in elkaar.

Dat vervolgens werd afgedekt door takken.

En uiteindelijk door nog meer takken zodanig dat het egel-huisje mooi verstopt zit en ik daarbovenop dus nog een geweldig schuil- en nestplaats heb gecreëerd voor allerlei kleine vogeltjes, insecten en ander gespuis. Et voila zo zijn we dus helemaal rond met de 2 in 1.

Nog een fotoke van de andere kant sé.

Maar wa zien we doar se. Ons eerste moestuinperceeltje staat daar al te blinken in de zon. Ik kan me niet herinneren dat ik al ooit zo vroeg begonnen ben met de moestuin. En zodoende ligt daar nu te kiemen; labbonen, spinazie, radijsjes, rode biet, snijsla en pluksla. Kortom het moestuin-seizoen is ook hier begonnen!

Zoem

Er wordt wat afgezoemd hierbuiten en ik kan dat alleen maar toejuichen want gezoem, daar ben ik helemaal voor. Oké een mooie tuin dat is leuk en mooie bloemetjes ook, maar een tuin die bruist van het dierenleven dat is voor mij pas een geweldige tuin. Die eerste hommel-koninginnen, ik moet er soms echt om lachen, hun lijf ziet er zo opgeblazen uit, alsof iemand er wat extra lucht in heeft gepompt. Maar sympathiek dat zijn ze zeker; rustig vliegen ze van bloem tot bloem zodanig dat ge er zelfs op uw gemak een fotooke van kunt nemen.


Ik vind het ook fascinerend hoe hun levenscyclus in elkaar zit. De bevruchte wijfjes, de zogenaamde koninginnen, overwinteren in een holletje in de grond of in een rommelig hoekje tussen bladeren. Zodra de temperatuur stijgt ontwaken ze en gaan op zoek naar nectar en een goede nestgelegenheid; een muizenholletje of een holletje in een boom. In het holletje wordt een celletje van was gemaakt ter grootte van een boon, daar komt dan wat nectar in en enige tijd later leggen ze op een klompje stuifmeel een eitje. Ze worden er verschillende celletjes gemaakt met een eitje in. Uit deze eitjes komen larven die zich te goed doen aan stuifmeel. De koningin houdt het broed warm en na het verpoppen komen de jonge hommels tevoorschijn, deze zijn kleiner dan de koningin, de zogenaamde werksters. Ze verzamelen nu de nectar en het stuifmeel zodat de koningin zich enkel moet bezighouden met het leggen van eieren. Zo ontstaat een heus nest met soms wel honderd exemplaren. Midden in de zomer gebeurt er iets vreemds er ontstaat een nieuwe generatie hommels met mannelijke en vrouwelijke exemplaren. Zodra ze uitgevlogen zijn paren ze. De oude koningin, de oude werksters en de mannetjes gaan allemaal dood. De bevruchte wijfjes ontwikkelen snel en eten zich bolrond om zo de winter door te komen. En zo begint alles dus weer van vooraf aan.

Goede hommelplanten zijn onder andere akelei, vingerhoedskruid, smeerwortel, geranium-soorten, salie, klaproos, kogeldistel, zonnebloem, rode zonnehoed, herfstaster, stokrozen, dovenetel. Momenteel worden ze vooral aangetrokken door de nectar van het longkruid en de helleborussen.


En hier en daar staat er nog een krokus die ook duidelijk in trek is bij de bijen.


Ook de gehoornde metselbij werd hier al gespot, het is één van de vroegste en meest opvallende bezoeker van het bijenhotel. Zij deelt de lange nestgangen op in kamertjes en vult die één voor één met stuifmeel, nectar en één enkel eitje.
Hier inspecteert er eentje de gaten in de ramen van ons huis, een overblijfsel van toen onze ramen nog uit enkel glas bestonden en deze gaatjes dienden om het gecondenseerd vocht te laten weglopen. Elk jaar zijn er daarvan ook enkele effectief in gebruik.

Ik ging ook eens piepen hoe het in mijn nestkast gesteld is, maar voorlopig zie ik daar nog weinig verandering, alhoewel ik toch meende begerepen te hebben dat ze ergens in het voorjaar moeten uitkomen of moet ik nog wat meer geduld hebben. Sommmigen zien er ook eerder beschimmeld uit en ik vraag me daarbij af of dat nog gaat goedkomen en hoe maak ik die buisjes dan terug bewoonbaar?

Week van de nestkast

Het is deze week niet alleen in Vlaanderen maar ook in Nederland week van de nestkast. En nee ik heb dat niet zelf verzonnen; mijn tuinscheurkalender van Romke van de Kaa en Paul Geerts houdt mij van dergelijke belangrijke gebeurtenissen op de hoogte.

Waar blijven ze het toch halen denk ik dan. Maar goed nestkastjes zijn natuurlijk erg belangrijk nu alle huizen super worden geïsoleerd, gaten en kieren worden gedicht en in vele tuinen, uiteraard niet bij u anders zou ik hier waarschijnlijk niet komen lezen, hagen en heggen plaats maken voor houten schuttingen. Maar we kunnen die vogeltjes simpelweg helpen door het plaatsen van een goede nestkast en nu is het trouwens de goede periode om deze op te hangen ruim voor het broedseizoen begint.

Maar laten we wel wezen, een eigenhandig gemaakt nestje bijeengescharreld met takjes, mos, veertjes, plukjes schapenwol, paardenmanen en kijk maar eens goed zelfs een stukje achteloos achtergelaten touw, ziet er natuurlijk nog het beste uit. Deze 2 nestjes kwam ik trouwens tegen toen ik deze kastaars aan het snoeien was.



Maar als u dan toch een nestkastje aanschaft neem dan niet onderstaande model. Ik dacht enkele jaren geleden ook dat dat toch leuk zou zijn voor de kindjes om zo een blik te kunnen werpen op die kleine vogeltjes. Leuk voor ons misschien wel maar de vogeltjes hebben duidelijk geen zin om daar zo open en bloot te zitten en dus bleef het kastje al die jaren leeg.



Vorig jaar maakte ik zelf nog enkele nestgelegenheden zoals deze eigenwijze nestkast en een heus mussenhotel. Aangezien ook deze leeg bleven, waarschijnlijk te laat opgehangen, heb ik deze winter wat promotie gevoerd onder de vorm van het aanbrengen van mezenbollen. Ben benieuwd.



En omdat ik de laatste tijd helemaal weg ben van Mumford and Suns kan je deze blog nu verder lezen met hun muziek, 't is graag gedaan ;-)

Nestkast voor solitaire bijen

Een absolute aanrader is het maken van een nestkast voor solitaire bijen. Het is gewoon fantastisch om te zien hoe die beestjes dat doen. Op een wolkje stuifmeel leggen ze een eitje (het beste zie je dat op de derde foto), het geheel wordt vakkundig afgesloten en ze beginnen terug opnieuw; stuifmeel verzamelen, eitje leggen en het geheel afsluiten. Die beestjes zijn dan nog zo slim om ervoor te zorgen dat de vrouwelijke eitjes het verste in de gang liggen want die zijn uiteindelijk het belangrijkste om ervoor te zorgen dat de cyclus verder gaat. En als het gangetje vol genoeg zitten sluiten ze het vooraan nog eens extra af. Toch geweldig om te zien. Iedereen die mijn tuin bezoekt vraagt zich in eerste instantie af wat die kast daar onnozel hangt te hangen. Maar na een blik binnenin zijn ze erg verbaasd.

De aandachtige lezers zullen zich misschien nog herinneren dat die kast eerst tegen ons huis hing. Nu vond vrouwlief dat toch een te grote poespas worden; er hangen daar immers ook al vlinderhuisjes en boomstammetjes met gaten in, die laat ik een andere keer wel eens zien. Ik piekerde er een hele tijd over waar ik de kast dan wel kon hangen want hij moet toch wat zonnig hangen en uit de regen. Daarom knutselde ik er een afdakje boven en het resultaat vind ik alvast meer dan geslaagd.

Deze nestkast hangt nu dicht bij de bessenstruiken waar het bij de frambozenstruiken een drukte van jewelste is van de hommels en bijen.

Wil je zelf ook zo'n kast, ja natuurlijk wil je dat, kijk dan voor verder instructies bij Bart.

In mei leggen alle vogels een ei

En dat dat niet altijd in een nestkast moet zijn bewijzen onderstaande koolmezen.
Al geruime tijd kunnen we vanuit ons keukenraam de bezigheden aanschouwen van deze familie. Enkele maanden geleden al begonnen ze aan de inspectie van hun toekomstig huisje. Meermaals kwamen ze langs en vlogen er eens in.
Ongeveer een maand geleden begonnen ze ineens allerlei nestmateriaal aan te slepen waarna het even rustig was, ze waren toen waarschijnlijk aan het broeden.
Ondertussen klinkt er luid getjilp en mama en papa koolmees vliegen dan ook constant af en aan om allerlei lekkers aan hun jongen te geven. 'T was echt niet simpel om ze op de gevoelige plaat vast te leggen zoals jullie hieronder kunnen zien. Ze vliegen echt recht binnen, droppen hun hapje en zijn even snel weer weg. Alleen met het koudere weer is de aanvoer toch wel iets minder dan vorige week toen het zonnetje volop scheen. Gisteren dacht ik zelfs even dat het gedaan was met de mama en papa zo lang bleven ze weg. Maar ja simpel moet dat niet zijn om met zo'n wind insecten te vangen.
Je ziet ze ook de hele borders, struiken en bomen afspeuren op zoek naar allerlei lekkers en zijn zo een gratis en biologisch bestrijdingsmiddel voor schadelijke insecten. Ophangen dus die nestkastjes.

Mussenhotel

Te huur; 5 ruime kamers onder de pannen van het kippenhok, ongemeubeld, voorzien van toegangsgaten van 35 mm.
De mogelijkheid bestaat om met een aantal vriendjes en vriendinnetjes naast elkaar te huizen, op voorwaarde dat de lawaaihinder beperkt blijft tot wat getsjilp.

Villa kakelgoud!

Al wie zich afvraagt waarom het hier gepresenteerde kotje villa kakelgoud heet moet ik eigenlijk doorverwijzen naar vrouwlief. Ja 't is een ietwat heikel punt dat ik hier nu ten berde ga brengen en eigenlijk zou ik er beter gewoon over zwijgen voor de gemoederen hier weer verhit geraken.

Maar soit wie a zegt moet ook b zeggen zodus. Samen met mijn vader ging ik naar de houthandel, ik had hem uitgelegd hoe het kotje er zo ongeveer moest uitzien maar gaf het geheel zo toch wel een beetje uit handen. 'T was immers de eerste keer dat ik zo'n kotje maakte en aangezien mijn vader meer ervaring heeft met die dingen liet ik hem dus maar begaan. En in plaats van gewoon gezaagd hout heb ik dus van dat duur geschaafd hout gekocht, schoon is't in ieder geval wel maar nogal aan de prijzige kan! Wilde echt weten hoeveel het gekost heeft??? Allé vooruit dan; 251,5 eurokes.

Gelukkig kon ik de pannen wel gratis ergens van een dak gaan halen. Ik had nog gekeken op 't internet voor van die schoon Boomse pannen of zo maar die waren nogal aan de prijzige kant en dat durfde ik echt niet meer aankaarten zoals je wel zal begrijpen. Om 't een en t'ander goed te maken kreeg ik van mijn vader nog wel een zinken goot.

Het kippenhok is ruim van opzet en da's niet alleen leuk voor de kippen maar ook handig voor jezelf. De stenen vloer (ookal gratis) maakt dat het gemakkelijk te kuisen is.
Ik ben vooral heel blij met de legnesten die langst buiten te openen zijn. Heel handig voor kindjes die toch af en toe willen gaan kijken of er al iets te rapen valt.


Zoals je op de foto ziet heb ik aan de westelijke kant van binnen nog extra hout aangebracht omdat er door de spleten toch wel wat veel wind binnenkwam. Beter had waarschijnlijk geweest als ik het hout trapsgewijs over elkaar had geslagen. Maar ja dan had ik nog meer hout nodig.


Maar het moet gezegd, ik ben heel tevreden met die gouden eieren!

En ondertussen is er al eentje aan het broeden. Dat heb je met die krielkippen, één dag de eieren niet uithalen en je hebt prijs (bij wijze van spreken). Kunnen we ineens zien of onze "Pavarotti" zijn werk hier naar behoren doet.

Mocht je zelf kippen willen aanschaffen dan hoop ik dat je de voorkeur geeft aan oude kippenrassen; ze zijn niet alleen mooier dan de industriële rassen, je helpt zo ook mee ze in stand te houden. Kijk eens hier en hier.

En schaf dan ineens het boekje van velt aan over het ecologisch houden van kippen; met eenvoudige en voor de hand liggende voorwaarden voor het houden van kippen.

Nestkast voor solitaire bijen

Solitaire bijen zijn nuttig in de natuurlijk-rijke tuin.
Ze zorgen voor de instandhouding van veel bloeiende planten en voor de vruchtzetting op bessenstruiken en fruitbomen doordat ze driftig op zoek zijn naar nectar en zo voor bestuiving zorgen.

Solitaire bijen leven, ra ra ra, ieder voor zich. Het zijn erg schuwe en onrustige beestjes die vaak ook nog eens erg klein zijn en daardoor dus moeilijk te observeren en determineren. Toch komen er in de lage landen zo'n 300 soorten voor

Solitaire bijen steken zelden of nooit, ze hebben het ook niet echt nodig want ze moeten niet een heel volk verdedigen. Solitaire bijen zoeken de mensen ook niet op. Ze variëren in grootte van 2à3 mm tot 2 cm. Het zijn allemaal bloemenbezoekers die stuifmeel en nectar verzamelen dat ofwel aan hun achterpoot (bvb zandbijen en groefbijen) of aan hun buik ((bvb behangersbijen en metselbijen) wordt vervoerd.


De verschillen in levenswijze uiten zich vooral in de keuze van de nestgelegheid. Er zijn soorten die huizen in holle stengels van bijvoorbeeld braam of riet, gaten in hout en in onbewoonde slakkehuisjes. Anderen maken hun nestjes in de grond waarbij ze soms de wanden bekleden met stukjes blad (behangersbij) of haartjes gebruiken van bepaalde planten (wolbij).
In die nesten wordt door het vrouwelijke solitaire bijtje één eitje gelegd. dat eitje komt boven op een klompje stuifmeel te liggen dat met nectar is aangemaakt. Daarna wordt het celletje dichtgemaakt. Het komt voor dat er meerdere cellen met stuifmeelklompje en eitje achter elkaar in een gangetje worden gemaakt.
De larven worden aan hun lot overgelaten, eten het voedsel op, verpoppen en komen veelal het jaar daarop pas als volwassen dier tevoorschijn.


Dankzij Bart's handleiding, pronkt er nu ook een nestkast voor solitaire bijen in mijnen hof. Ik moet toegeven dat het even wat gesukkel is; "welke boormaat moet ik hier nu gebruiken en hoe groot moet de kop van de vijs zijn om den darm erop te laten passen", maar eens dat uitgezocht gaat het vanzelf. Het leuke daarvan is dat je kan piepen of er al iets inzit. En zoals je ziet zit er nog niets in!