zaterdag 23 oktober 2010

Biodiversiteit in België






Een tijdje geleden gingen we naar het museum voor natuurwetenschappen in Brussel. Zoonlief is nogal zot van dino's en dat is er sinds een bezoek aan dit museum niet op verbeterd.

















Zelf was ik ook wel benieuwd. Zeker met de campagne die dit museum voert voor de biodiversiteit. Nu is er denk ik geen betere plek om te ontdekken hoe rijk de verscheidenheid van levende wezens is. Vanaf december 2010 openen ze zelfs een nieuwe permanente tentoonstelling over de biodiversiteit in de stad.

Al die aandacht voor de biodiversiteit kan ik alleen maar aanmoedigen. Al is het een feit dat het er helemaal niet goed mee gaat. Planten- en diersoorten verdwijnen in sneltempo, en dit mede door toedoen van de mens. Op canvas kon je deze week kijken naar het eerste deel over de biodiversiteit in België. In de documentaire maakt evolutiebioloog Dirk Draulans een stand van zaken op van de biodiversiteit in ons land.



Een absolute aanrader. Dinsdagavond kan je kijken naar het tweede deel, en deze is zeker ook interessant als je niet in België woont.

Nu ben ik zelf nogal voorstander van het feit dat men mensen aanzet om zelf iets te doen om de verdwijning van de biodiversiteit tegen te gaan. De documentaire toont enkele interessante initiatieven maar op deze site vind je nog meer tips. Zoals;
-ik bouw nestplaatsen voor dieren en geniet van mijn natuurlijke zoo
-ik koop geen dierensouvenirs of exoten zo krijgen deze soorten opnieuw kansen in hun eigen leefgebied
-ik kies voor duurzaam hout en geef leven aan onze groene longen
-ik ga voor een groendak en geef planten en dieren meer kansen
-ik composteer en steun mijn tuin, het milieu én mijn portefeuille
-ik verwelkom de natuur in mijn tuin en geniet van de geuren en kleuren, planten en dieren
-ik eet groenten en fruit van het seizoen; lekkerder, gezonder en een prima zet tegen de klimaatopwarming
-ik dood geen dieren; wat zijn dat nu voor beestige manieren?
-ik pluk geen bloemen of paddenstoelen en geniet van deze pareltjes in de natuur
-ik observeer de natuur; het is gratis, boeiend en ... wondermooi!
-ik plant een boom of haag en bied vele dieren en planten een nieuwe thuis
-ik gebruik geen pesticide, herbicide, ... en hou huis en tuin écht gezond
-ik wandel of fiets in de natuur want ontdekken is al een beetje houden van, en dus zin krijgen om te beschermen
-ik eet bio en hou rekening met de natuur, de bodem en onze gezondheid
-ik sport met respect voor de natuur zodat de volgende generaties dat ook nog kunnen
-ik leg een vijvertje aan; een spetterend feest voor dieren en planten
- ...

Op ik geef leven aan mijn planeet kan je trouwens een gratis en handige boekje bestellen met 366 tips voor de biodiversiteit.

De Velt-studiedag; zonder pesticiden in tuin en keuken van afgelopen weekend was volgens mij ook zo'n inspirerende ontmoeting. Spijtig genoeg kon ik er zelf niet bijzijn. Maar omdat het BUGS (Biodiversity in Urban Gardens)onderzoek van bioloog Ken Thompson zo'n inspirerende resultaten opleverde wil ik ze in dit verband toch even aanhalen.
De resultaten toonden aan dat er geen kwalitatief verschil is tussen kleine
en grote tuinen. Een kleine tuin gedraagt zich als een deel van een grotere tuin. Als
je een klein deel van een habitat selecteert, vind je hetzelfde aantal soorten
en individuen per deel als in een groter deel van een habitat. Of je nu zoekt naar
spinnen, vogels of zoogdieren, ecologisten komen over het algemeen tot deze
bevinding.

Het beste wat je kunt doen voor meer biodiversiteit in je tuin is een spontaan
opgekomen boom met rust te laten. Bomen en struiken zijn essentieel. Ze verschaffen voeding en leefruimte voor de planteneters aan de basis van de voedselketen. Daarop steunt al de rest, inclusief de grotere dieren.
Maakt het uit of dit inheemse bomen en struiken zijn? Neen. Het verschil tussen
afwezigheid van bomen en struiken en hun aanwezigheid is veel groter. Waarom?
Tuinen zonder bomen en struiken zijn nagenoeg tweedimensionaal. Bomen maken
je tuin kubusvormig en dus veel groter. Ze voegen letterlijk een extra dimensie
toe aan je tuin en vergroten het volume leefruimte dat beschikbaar is voor het leven in je tuin. Veel dieren hebben zich bovendien gespecialiseerd in het leven op struikgewas en bomen. Zonder bomen mis je die derde dimensie, maar er is meer, want wat je creëert onder de boom is een heel andere omgeving waar erg veel dieren die houden van een vochtige omgeving graag vertoeven. Bomen betekenen meer plantenetende insecten en dat heeft een invloed op alle dieren hogerop in de voedselketen.

De aanleg van een composthoop en een vijver zijn andere dingen die je kunt
doen voor meer biodiversiteit.
Ken Thompson breekt ook een lans voor dood hout; dode bomen zijn bijna belangrijker
dan levende. Voordat de mens Europa overspoelde, lag het continent vol
dood hout. Nu vinden de schepsels die zich gespecialiseerd hebben in het leven
van dood hout er niet meer genoeg van waardoor vooral zij bedreigd zijn. Laat
een gestorven boom dus gewoon staan.
Hoge grasachtige vegetatie is ook erg belangrijk. Voor 99 procent van de dieren zijn hoge grassen belangrijker dan de bloemen die er in staan.

Mocht jij er zelf bijgeweest zijn en nog interessante zaken hebben vernomen; dan hoor ik ze graag.

6 opmerkingen:

  1. hier ook fans van het museum (en zoon ook van dino's )
    en dat boekje staat bij ons nu tussen de kinderboeken (je kan niet vroeg genoeg mee beginnen ;-))

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ik heb dat boekje ook besteld, had al opgegeven dat het ooit zal toekomen maar op een dag zat het in de bus van ons nieuw huis! En van 't weekend zat het Vlaams Zaadhuis in de bus!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Omdat het op een weekdag was, kon ik er helaas ook niet bijzijn, maar ik heb toch ook even getwijfeld of ik geen congee zou kunnen pakken hebben. Inderdaad superinteressant allemaal.

    Ik vind het zelf ook enorm boeiend om in de tuin te observeren en de soorten in de gaten te houden. Zo komen er elk jaar meer soorten vlinders in de tuin voor en meer soorten zwammen.
    Ik kan daar zo content als een klein kind van worden. Ik heb nog zoveel ideetjes voor onze tuin, om het nog diverser te maken, ik hoop ze binnenkort, samen met de mieren (www.mier.be) in praktijk te brengen :-) (of toch een deel ervan al)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Als ik hier de aanbevelingen lees van Ken Thompson dan moeten we eigenlijk niets veranderen aan onze tuin. Goed nieuws voor de luie madam in mij :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik ben - precies omwille van Ken Thompson - naar de studiedag van Velt geweest (in elk geval in de voormiddag), en Ken Thompson blijkt een even goede spreker als schrijver.
    (Behalve 'No Nettles required', waaruit jouw aanbevelingen komen en dat ik op mijn blogje heb samengevat in 2008, is ook zijn boekje 'An Ear to the Ground' heel lezenswaard. Een paar andere van zijn boeken staan nog op mijn verlanglijst...

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @spookjes en Lotte; 't is idd een leuk boekje, maar zoonlief verkiest hier toch andere verhalen.
    @Sabine; veel mieren-plezier toegewenst, doe zo verder dus
    @madam boerenerf; ge wult uw botten echt niet vuil maken hé
    @Anne Tanne; ik had al opgevangen dat je er naartoe ging; die andere boeken zijn een goede tip, op de velt site zag ik dat je de power point van zijn presentatie kan bekijken, maar da's natuurlijk helemaal anders dan een life uiteenzetting.

    BeantwoordenVerwijderen