Op het eerste gezicht; augustus

Op het eerste gezicht noemen ze dat dan. 'T is hier verdikke al den 5de van de maand! Maar ik ben blijkbaar niet de enige die het in de vakantie niet zo nauw neemt! Al is die natuurlijk wel op post als er gratis zaad uitgedeeld wordt! Graptje hé.
En dan was het dit weekend ook nog eens vlinders tellen geblazen. Gelukkig was deze beauty weer van de partij!

Maar ook de citroenvlinders, het bont zandoogje en de kleine vos doen het beter dan vorig jaar. De rest blijft min of meer constant al werkte ik dit jaar met mijn kolen ook mee aan het food for koolwitjes project.

We zitten ondertussen al in augustus, de eerste afgevallen blaadjes lagen al op het gazon en zo 's morgens als het gras onder de dauw hangt dan voel je dat de herfst zo stillekesaan toch dichterbij komt. Maar zover zijn we gelukkig nog niet. Want een streepje zon en het fladdert hier niet alleen vrolijk rond. Maar het zoemt hier dan ook nog eens langst alle kanten dat het gene naam heeft. Op de wilde cichorei bijvoorbeeld.

Of op de wilde peen.

Of hier op de zonnehoed.

En dat allemaal in mijn ecologisch paradijsje!

Oooooh, i like it!

Deelt medaille's uit

Ja sorry hoor, maar zo af en toe heb ik niet alleen de goesting om jullie via deze blog te inspireren maar wil ik het ook wel eens hebben over mijn stokpaardjes ;-) En by the way 't is komkommertijd voor iet hé!
Want het voordeel aan een eigen tuin is dat je zelf een ongelooflijke bijdrage kan leveren tot de biodiversiteit. Er zijn tal van manieren om van je tuin een levendige tuin te maken met veel fladderende vlinders, het gezoem van bijen en hommels, vogels die af en aan vliegen, vleermuizen in de lucht en rondscharrelende egels.

Kies daarvoor planten en struiken met een hoge natuurwaarde; nectar en stuifmeel voor de insecten of met stekels en bessen voor de vogels.

 

Kies voor veel afwisseling in de begroeiing; bloemrijke graslanden, struikgewas en bomen of als het kan een echt bos. Hierdoor krijg je een tuin waar veel insectensoorten op afkomen, waar ongewervelde dieren zoals spinnen ook een plekje vinden, waar vogels een nest kunnen bouwen en voedsel vinden voor hun kroost.

Heb je maar een kleine tuin bedenk dan dat die zich gewoon gedraagt als een deel van een grotere tuin. En zo kan je zelf ook mee het verschil maken.
Bomen en struiken zijn essentieel. Ken Thompson zegt daarover het volgende; "Ze verschaffen voeding en leefruimte voor de planteneters aan de basis van de voedselketen. Daarop steunt al de rest, inclusief de grotere dieren. Maakt het uit of dit inheemse bomen en struiken zijn? Neen. Het verschil tussen afwezigheid van bomen en struiken en hun aanwezigheid is veel groter. Waarom? Tuinen zonder bomen en struiken zijn nagenoeg tweedimensionaal. Bomen maken je tuin kubusvormig en dus veel groter. Ze voegen letterlijk een extra dimensie toe aan je tuin en vergroten het volume leefruimte dat beschikbaar is voor het leven in je tuin. Veel dieren hebben zich bovendien gespecialiseerd in het leven op struikgewas en bomen. Zonder bomen mis je die derde dimensie, maar er is meer, want wat je creëert onder de boom is een heel andere omgeving waar erg veel dieren graag vertoeven. Bomen betekenen meer plantenetende insecten en dat heeft een invloed op alle dieren hogerop in de voedselketen.
De aanleg van een composthoop en een vijver zijn andere dingen die je kunt doen voor meer biodiversiteit."

Het bouwen van nestplaatsen voor dieren is nog een manier om te genieten van je eigen natuurlijke zoo.

Uiteraard gebruik je dan geen pesticide of herbicide want alleen zo hou je je huis en tuin écht gezond!

Tuinier jij ook niet alleen voor jezelf, maar ook voor de natuur! Dan krijg je van mij deze medaille!

Kom maar dichter, dichter, dichterbij

Misschien had je het al door bij vorige berichtje. Maar ik heb een nieuwe lens gekocht; een Sigma 105 mm! En een statief en al en zodoende kan ik nu een pak dichterbij komen. Hieronder een eerste probeerselke al stond er wat te veel wind om alles mooi scherp te krijgen. En de'n achtergrond is ook te rommelig, i know.

Maar nu begint het pas hé. Want al die beestjes hebben natuurlijk ook een naam. Alleen al bij de vliegen (Brachycera) zijn er zo'n 120 families. Wat dus tot voor kort gewoonweg ambetante vlieg heette zou dus evengoed een kleine kamer-, blauwe vlees-, boor-, brom-, stal-, dambord-, dans-, sluip-, snavel- of zweefvlieg kunnen zijn. Maar volgens mij is het gewoon een ordinaire huisvlieg. Voor ne keer zitten die dus eens niet binnen!

Ik tuinier voor de natuur

Komt hier maar eens kijken se mannekes. Want de eerste biekes van het jaar zijn hier ten tuine natuurlijk-rijk al wakker geworden. Heerlijk vind ik dat. Want een tuin op zijn eigen kan heel mooi zijn, maar een tuin die bruist van het dierenleven dat is voor mij pas een geweldige tuin. En daarom tuinier ik dus niet alleen voor mezelf, maar ook voor de natuur!


En hoe doe je dat dan vraagt u zich misschien af. Awel moeilijk is dat niet. Om veel insectensoorten aan te trekken moeten we zorgen voor veel afwisseling in de begroeiing; bloemrijke graslanden, struikgewas en bomen of als het kan een echt bos. Hierdoor krijg je een tuin waar veel insectensoorten op afkomen, waar ongewervelde dieren zoals spinnen ook een plekje vinden, waar vogels een nest kunnen bouwen en voedsel vinden voor hun kroost.

Je moet weten dat er maar weinig bloemen die bij alle insecten in trek zijn. Veel plantensoorten zijn min of meer gespecialiseerd op bepaalde insecten-groepen.
Zo worden lipbloemige soorten zoals kruipend zenegroen/Ajuga reptans, dovenetel/Lamium, gewone brunel/Prunella vulgaris en salie/Salvia vooral door hommels bezocht. Met hun lange tong kunnen ze gemakkelijk aan de nectar van diepe bloemen komen. Nog goede hommelplanten zijn onder andere akelei, vingerhoedskruid, smeerwortel, geranium-soorten, salie, klaproos, kogeldistel, zonnebloem, rode zonnehoed, herfstaster, stokrozen, dovenetel, longkruid en helleborussen.

Vliegen bezoeken dan weer vooral schermbloemige zoals wilde peen/Daucus carota, fluitenkruid/Anthriscus sylvestrus, berenklauw/Heracleum sphondylium en zevenblad/Aegopodium podagraria.

En zo houden vlinders dan weer van andere planten. Om veel vlinders in de tuin te lokken moeten uiteraard planten gezet worden die gul zijn met nectar zoals de vlinderstruik, beemdkroon, hemelsleutel, grote kattestaart, echte valeriaan, koninginnekruid, lavendel, blauwe knoop, ijzerhard, marjolijn en kattekruid.
Maar ook waardeplanten voor de rupsen zijn nodig zoals koolsoorten en andere kruisbloemigen zoals damastbloem en koolzaad, oost-indische kers, look-zonder-look, pinksterbloem, judaspenning en brandnetels.
Maar er zijn nog meer voorwaarden die het voor vlinders aantrekkelijker maken om een tuin aan te doen. Vlinders houden van een zonnige plekje waar de wind niet al te veel kans krijgt en met de nodige beschutting. Ze verkiezen een gevarieerde begroeiing met veel structuurvariatie. Met bomen, struiken, klimplanten, hagen en heggen geef je structuur aan je tuin.

We streven dus naar variatie in de begroeiing waardoor alle insecten aan hun trekken komen.

Nu is het niet alleen een kwestie van de juiste planten te kiezen, het is ook een kwestie van ervoor te zorgen dat er altijd wat bloeit. In de lente en zomer is dat meestal niet zo'n probleem; dan is er vaak keuze te over. Maar in het vroege voorjaar en in de late herfst is het vaak heel wat moeilijker voor al die beestjes om aan nectar te geraken. Plant daarom voor het vroege voorjaar bloembollen zoals winterakoniekjes, sneeuwklokjes en krokussen of wat dacht je van helleborissen en longkruid. Voor het najaar zijn er onder andere de hemelsleutel, de asters en de klimop.

Allemaal beestjes

Ik denk dat het nu ongeveer 3 jaar geleden is dat we begonnen zijn met het omvormen van onze tuin naar een ecologische tuin. Met kleine stapjes ging dat gepaard; er kwamen planten waar vlinders en bijen dol op zijn. Er kwam een composthoop en nu eten we onze eigen groenten. Er kwam meer afwisseling in de begroeiing; bloemrijke graslanden, struikgewas en bomen. Er kwam nestgelegenheid voor vogels, oorwormen en solitaire bijen. Al deze kleine aanpassingen hebben een geweldig positieve impact op de natuur! Ik sta dan ook vaak versteld van hoeveel insecten, vogels en andere diertjes hun weg naar onze tuin vinden.


Nu is het niet alleen een kwestie van de juiste planten te kiezen, het is ook een kwestie van ervoor te zorgen dat er altijd wat bloeit. In de lente en zomer is dat meestal niet zo'n probleem; dan is er vaak keuze te over. Maar in het vroege voorjaar en in de late herfst is het vaak heel wat moeilijker voor al die beestjes om aan nectar te geraken. Plant daarom voor het vroege voorjaar bloembollen zoals winterakoniekjes, sneeuwklokjes en krokussen of wat dacht je van helleborissen en longkruid. Voor het najaar zijn er onder andere de hemelsleutel, de asters en de klimop. Door de zomerse temperaturen bloeit er eigenlijk nog heel veel. Maar de klimop is momenteel echt wel één van de hot spots in onze tuin. Ongelooflijk hoeveel bijen zich daar te goed doen, het zoemt er dan ook ongelooflijk en dat riekt dan ook nog eens kweenie hoe lekker.
Ik zag ook al enkele dikke hommel-koninginnen rond de klimop zoemen, of ze er echt gesmikkeld hebben weet ik niet maar even later zag ik ze wel op de teunisbloemen zitten. Waarschijnlijk zullen die koninginnen in de buurt blijven rondhangen op zoek naar een geschikte overwinteringsplaats en voila zo begint dat dus volgend jaar gewoon terug opnieuw en waarschijnlijk met weer wat meer hommels dan afgelopen jaar.

En wat krijgen we daar allemaal voor terug? Niks dan voordelen! Solitaire bijen en hommels zorgen bijvoorbeeld voor een betere bestuiving en meer bloemen en vruchten. Solitaire wespen zijn dan weer dol op bladluizen en sluipwespen verjagen witte vlieg. Minder werk voor mij en meer tijd dus om van de tuin te genieten.

Oogst ² met oorwormen

Man, wat is het tegenwoordig al vroeg donker. Iets na achten gaat de zon al onder en dan is het haasten om in de halfschemer nog rap wat te doen. En dat gaat dus pijlsnel hé, elke dag bijna 2 minuten eraf! Hoe moet ik toch al die oogst binnenhalen. En dat er heel wat te oogsten valt neemt dat maar van mij aan. De herfstframbozen doen het weeral geweldig, 'T is natuurlijk echt herfstweer en daarbij voelen ze zich blijkbaar in hun nopjes. De kinderen zijn er gek op en veel werk heb ik daar dus niet mee; hen er af en toe eens op loslaten en zelfs dochterlief van 2 jaar kent dat al geweldig goed! Ik mag al blij zijn dat ik er zelf ook eens eentje vind!


Zelfs de twee Mara des Bois aardbei-plantjes, die ik enkele weken terug nog bij ecoflora kocht geven al hun eerste oogst en bewijzen daarmee ineens dat het hier wel degelijk om een doordragend ras gaat met de smaak van bosaardbeitjes. Heerlijk en ondertussen hebben ze zich al zeker verviervoudigd, dat beloofd dus voor volgend jaar.

Op aanraden van één van de face book vrienden verdwenen een heel deel noten in de pesto. 'T is in ieder geval een pak goedkoper dan die dure pijnboompitjes. Maar werk dat ge daar mee hebt! Is daar nu echt geen gemakkelijkere manier voor?

Enkele jaren geleden hing ik de tuin vol met van die oorwormenpotjes, dat zou goed zijn om deze nuttige beestjes in de tuin te halen! Ze eten namelijk bladluizen en andere schadelijke insecten. Maar wat blijkt nu, ik kan niets meer oogsten of ik kom ze wel tegen; in den basilicum, de pruimen, de sla, ... . En dat zijn dus geen mager mannekes hé, nee die hebben duidelijk genen honger geleden! Mijn Madame haren honger is daarentegen dan meestal wel snel over! Laatst zat er zelfs enen op mijn T-shirt te kruipen en mijn Madame zei dus dat er daar ene zat op mijn rug, om even later al iets heviger te zeggen dat hij naar boven kroop en om dan licht paniekerig aan te kondigen dat hij bijna in mijn nek ging kruipen! Nee toen had ik het er ook niet echt mee, maar denkte dan dat mijn Madame zich haast om mij te komen redden, eerst rustig wat keukenpapier pakken terwijl ik daar maar stond!


Maar ach, een bloemeke in huis en dan is dat meestal weeral snel vergeten.

De tien tuingeboden

Het stond al van het begin vast, onze tuin moest een levendige tuin worden met veel fladderende vlinders, het gezoem van bijen en hommels, vogels die af en aan vliegen, vleermuizen in de lucht en rondscharrelende egels.
De planten en struiken die er in staan worden dan ook in de eerste plaats getest op hun waarde voor al deze beestjes. Ze moeten nectar en stuifmel leveren, stekels en bessen voor de vogels, ... . Soms levert dat wel eens onaangename ontdekkingen op zoals de bladeren van de akelei die volledig werden opgegeten door hongerige rupsen. Maar geen vlinders zonder rupsen en zodoende laat ik ze gewoon zitten, zelfs als het gaat om een veelvoorkomende soort als het koolwitje.
Zo'n plantje is natuurlijk niet dom en zorgt er zelf wel voor dat niet alles lekker is voor de rupsjes en zodoende hadden we hier enkele weken terug dan ook gewoon bloeiende akeleien in de tuin.
Een andere lekker ouderwetse plant zijn de lupinen. Ik vind het geweldig om te zien hoe de hommels met hun forse lijfje erop landen zodanig dat de bloem zich opent en ze lekker kunnen snoepen. Hij heeft zich hier wel wat te uitbundig uitgezaaid en ook nu weer staan er al veel planten in zaad waardoor een snoeibeurt zich opdringt voordat heel mijnen hof volstaat. Sommigen vinden de lupinen misschien te gewoon en hebben liever iets speciaals maar ik ben er meer dan tevreden mee. En afgaande op al het gezoem ben ik daarmee niet de enige.
Tegenwoordig word je zo om de oren geslagen met nestgelegenheid voor solitaire bijen dat je je bijna schuldig moet voelen als je dat niet in je tuin hebt. Zelf heb ik hier 2 nestkasten staan maar dat werkt toch niet zo goed. Veel beter is het om gewoon gaatjes in boomstammetjes te boren en deze te hangen op een beschutte plaats in de zon. Aangezien het niet al te simpel is om heelder boomstammen tegen de gevel te hangen bedacht ik dit systeem;
Vorig jaar was het hier dan ook een komen en gaan van vooral kleine solitaire bijen. Ondertussen zijn er al heel wat van uitgekomen. Check de gaatjes die al terug open zijn.
Onderstaand tekstje is ook veelzeggend als je het mij vraagt. Er hangt trouwens nog een leuk verhaal aan vast. Vrouwlief werd op school in de bloemetjes gezet voor het extra werk dat ze er verrichtte. Ze mocht haar symbolisch steentje dat ze had bijgedragen dan ook vullen met een spreuk. Daarvoor moest ze grabbelen in een zak en deze spreuk kwam eruit; dat kan toch geen toeval meer zijn!
Ik vrees dat ik ondertussen nog niet aan de tien geboden zit; allé vooruit hier komen ze netjs op een rij;
Bovenal bemint de aarde;
Zweer bij planten met veel natuurwaarde,
Heilig alles wat leeft in de tuin,
Insecten, vogels, zoogdieren, ... ja neem dat maar heel erg ruim,
Dood niet, gebruik dus geen pesticiden
en doe ook niet van kunstmest of herbiciden,
Laat de rupsen ook begaan,
En hang huisjes voor vogels, bijen ja zelfs als je wil voor de sprinkhaan,
Wees steed groen in uw gemoed,
En begeert niet enkel de speciallekes want gewone plantjes zijn vaak ook heel erg goed!

Of ben ik er nog eentje vergeten?!?

Zoem

Er wordt wat afgezoemd hierbuiten en ik kan dat alleen maar toejuichen want gezoem, daar ben ik helemaal voor. Oké een mooie tuin dat is leuk en mooie bloemetjes ook, maar een tuin die bruist van het dierenleven dat is voor mij pas een geweldige tuin. Die eerste hommel-koninginnen, ik moet er soms echt om lachen, hun lijf ziet er zo opgeblazen uit, alsof iemand er wat extra lucht in heeft gepompt. Maar sympathiek dat zijn ze zeker; rustig vliegen ze van bloem tot bloem zodanig dat ge er zelfs op uw gemak een fotooke van kunt nemen.


Ik vind het ook fascinerend hoe hun levenscyclus in elkaar zit. De bevruchte wijfjes, de zogenaamde koninginnen, overwinteren in een holletje in de grond of in een rommelig hoekje tussen bladeren. Zodra de temperatuur stijgt ontwaken ze en gaan op zoek naar nectar en een goede nestgelegenheid; een muizenholletje of een holletje in een boom. In het holletje wordt een celletje van was gemaakt ter grootte van een boon, daar komt dan wat nectar in en enige tijd later leggen ze op een klompje stuifmeel een eitje. Ze worden er verschillende celletjes gemaakt met een eitje in. Uit deze eitjes komen larven die zich te goed doen aan stuifmeel. De koningin houdt het broed warm en na het verpoppen komen de jonge hommels tevoorschijn, deze zijn kleiner dan de koningin, de zogenaamde werksters. Ze verzamelen nu de nectar en het stuifmeel zodat de koningin zich enkel moet bezighouden met het leggen van eieren. Zo ontstaat een heus nest met soms wel honderd exemplaren. Midden in de zomer gebeurt er iets vreemds er ontstaat een nieuwe generatie hommels met mannelijke en vrouwelijke exemplaren. Zodra ze uitgevlogen zijn paren ze. De oude koningin, de oude werksters en de mannetjes gaan allemaal dood. De bevruchte wijfjes ontwikkelen snel en eten zich bolrond om zo de winter door te komen. En zo begint alles dus weer van vooraf aan.

Goede hommelplanten zijn onder andere akelei, vingerhoedskruid, smeerwortel, geranium-soorten, salie, klaproos, kogeldistel, zonnebloem, rode zonnehoed, herfstaster, stokrozen, dovenetel. Momenteel worden ze vooral aangetrokken door de nectar van het longkruid en de helleborussen.


En hier en daar staat er nog een krokus die ook duidelijk in trek is bij de bijen.


Ook de gehoornde metselbij werd hier al gespot, het is één van de vroegste en meest opvallende bezoeker van het bijenhotel. Zij deelt de lange nestgangen op in kamertjes en vult die één voor één met stuifmeel, nectar en één enkel eitje.
Hier inspecteert er eentje de gaten in de ramen van ons huis, een overblijfsel van toen onze ramen nog uit enkel glas bestonden en deze gaatjes dienden om het gecondenseerd vocht te laten weglopen. Elk jaar zijn er daarvan ook enkele effectief in gebruik.

Ik ging ook eens piepen hoe het in mijn nestkast gesteld is, maar voorlopig zie ik daar nog weinig verandering, alhoewel ik toch meende begerepen te hebben dat ze ergens in het voorjaar moeten uitkomen of moet ik nog wat meer geduld hebben. Sommmigen zien er ook eerder beschimmeld uit en ik vraag me daarbij af of dat nog gaat goedkomen en hoe maak ik die buisjes dan terug bewoonbaar?

(Nog) toe

Het jaaroverzicht

Ik heb niet stilgezeten het afgelopen jaar!
Ik maakte huisjes,


zelfs per paar.


Zaaide zaadjes,


plukte (on)kruid weg.


Genoot van de bloemenpracht


en van de heg!

Vierde feest


en maakte veel plezier!


en ziehier een heel gek dier.


De vlinders fladderden af en aan


en onze Bassette kippen deden het helemaal niet rustig aan.


Plantte nog wat hier en nog een beetje daar,


en nog was ik niet helemaal klaar.

Ook de Houtlandschaapjes kwamen ons vergezellen,


en af en toe deden we zelfs van kokerellen.


Het oude jaar is nu bijna klaar.
En ik wens jullie dan ook ne gelukkige nieuwjaar.